Fruitteelt
14 februari 2025

Mentale weerbaarheid en innovatie tijdens ondernemersdag fruitteelt

De ondernemersdag fruitteelt op 6 februari in Echteld stond in het teken van de uitdagingen en kansen voor de fruitteeltsector. De ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving, het krimpende middelenpakket en de nieuwste innovaties kwamen aan bod.

Daarnaast vierden we 25 jaar AR Plant en sloot de dag af met een inspirerend verhaal van Michael Kortekaas over mentale kracht en werkgeluk.

De dag bood een mix van praktische kennis, innovatieve inzichten en inspirerende verhalen om fruittelers voor te bereiden op het komende seizoen.

Aryan van Toorn (CAF) – Wet- en regelgeving gewasbescherming

Aryan van Toorn besprak de impact van de veranderende wet- en regelgeving op de fruitteeltsector. Het middelenpakket wordt steeds beperkter: 1/3 van de middelen blijft behouden, terwijl 1/3 wordt uitgefaseerd en 1/3 strenger gereguleerd. Hij benadrukte dat de Cut-Off criteria een eerlijke beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen bemoeilijken. Wanneer een middel op één punt slechter scoort kan dat ervoor zorgen dat een middel verdwijnt, wat grote gevolgen heeft voor de fruitteelt.

Aryan pleitte voor een evenwichtige benadering waarin chemische middelen worden gecombineerd met groene oplossingen. Hij besprak het Praktijkprogramma Weerbaarheid, waarin gekeken wordt naar het optimaliseren van gewasbescherming en het verminderen van emissie. Hij riep de sector op om het verhaal beter te vertellen: Nederlands fruit behoort tot het veiligste ter wereld, en dit verdient meer aandacht.

De lijst met verdwijnende middelen werd besproken, evenals de wijzigingen die ten positieve zijn gekeerd, zoals de verlengde toelating van Captan met een aangepast etiket. Aryan sloot af met een symbolische foto van een kist appels met één slecht exemplaar ertussen – een metafoor voor de uitdagingen in de sector. Ondanks de obstakels zag hij wel voldoende kansen voor 2025 en verder.

Max Vervoorn (CAF) – Schurftbestrijding in appel en peer

Schurft blijft de grootste schimmelziekte in de fruitteelt, en Max Vervoorn besprak de nieuwste inzichten rondom de bestrijding. Hij keek terug op het seizoen 2024, waarin al vroeg uitstoot van ascosporen werd waargenomen. Een sterk aandachtsveld is de toename op peer, voor iedere teler vormt deze monocultuur een risico. Schurftsporen overleven de winter beter bij zachte temperaturen, waardoor de infectiedruk in het voorjaar toeneemt. Hij besprak veldproeven naar schurftbestrijding en gaf aan dat fosfonaten binnen vergroening het beste resultaat gaven. Ook bleek Delan regenvaster dan Captan, met betere residuopbouw in de boom bij grote neerslaghoeveelheden. Max gaf praktische tips voor het verlagen van de infectiedruk, zoals bladversnippering en bespuiting met ureum. Kalkstikstof bleek ook effectief, hoewel het bodemleven hier minder van houdt.

Zijn advies voor 2025: een strategische aanpak met een solide basis en het combineren van chemische en mechanische maatregelen.

Ferdy Tolhoek (CAF) – Kevers en gewasbescherming

Kevers vormden in 2024 een grote uitdaging. Ferdy Tolhoek besprak de grillige schadepatronen en de bestrijdingsmogelijkheden. De appelbloesemkever en perenknopkever blijven de grootste bedreigingen.

Nieuwe middelen zoals Minecto One en Exirel bieden na toelating in 2024 hoop. In veldproeven (CAF heeft 11 jaar proefervaring) toonden deze middelen effectiviteit, vooral in combinatie met een geïntegreerde systeemaanpak. Raptol kreeg een tijdelijke vrijstelling, wat telers extra mogelijkheden bood.

Ferdy benadrukte de noodzaak van monitoring. De perenknopkever heeft een lange periode waarin hij eieren afzet, waardoor tijdige bestrijding cruciaal is. Klopmonsters in het najaar kunnen helpen om de populatie in kaart te brengen.

Voor de appelbloesemkever stelde hij een tweefasen-aanpak voor: vóór 1 mei Gazelle inzetten en na 1 mei Exirel of Minecto. Hij sloot af met een korte bespreking van de perenbladvlo, die in opmars is en moeilijk te bestrijden blijft zeker na het wegvallen van Movento/Batavia.

Joris Wisse (CAF) – Nieuwe rassen en onderstammen

Nieuwe appelrassen spelen een cruciale rol in de toekomstbestendigheid van de sector. Joris Wisse besprak twee veelbelovende rassen: GoodnessMe en Sunflare

  • GoodnessMe komt uit Nieuw-Zeeland en combineert een zoete smaak met een lichte zuurgraad. Het ras is schurftresistent op 2-genen en minder gevoelig voor zonnebrand.
  • Sunflare, een kruising van Cosmic en Pink, is ontwikkeld door Washington State University. Hoewel het ras nog niet direct beschikbaar is, heeft het potentieel.

Hij besprak ook de impact van onderstammen op een weerbare teelt, productie en hoe vruchtbaarheid gestimuleerd kan worden. Calcium bleek een belangrijke rol te spelen in het terugdringen van kurkstip.

Gijsbert Hakkert (CAF) – Amerikaanse fruitteelt

Gijsbert gaf een boeiend inkijkje in de Amerikaanse fruitteelt na zijn studiereis naar Washington State. Hij besprak de enorme schaal van de teelt en de afhankelijkheid van irrigatie.

Interessante inzichten:

  • Boomgaarden gaan daar 60-70 jaar mee, terwijl in Nederland sneller wordt vernieuwd.
  • Intensieve aanplant met V-haagsystemen met 6.000 bomen per hectare tot 5 m hoogte.
  • Water is net als in Nederland een probleem, via een stelsel met waterrechten ontstaat een evenwichtige infrastructuur en verdeling in het gebied.
  • Robotisering wordt steeds belangrijker, met systemen die snoei en oogst kunnen optimaliseren.

Amerikaanse telers investeren jaarlijks een vast bedrag per ton fruit voor onderzoek.

25 jaar AR Plant – Een terugblik

Dit jaar viert AR Plant haar 25-jarig bestaan. Antonie de Kruijff blikte terug op de geschiedenis en groei van het bedrijf, dat begon met de overname van De Bie. Destijds had De Bie geen opvolging en was op zoek naar een geschikte koper. Dit leidde tot een revolutionaire samenwerking: een grote particuliere speler werd onderdeel van een coöperatie. Zo ontstond AGE-Rijnvallei, later bekend als Rijnvallei Plantaardig en uiteindelijk AgruniekRijnvallei Plant (AR Plant).

De vestiging van De Bie in Waardenburg speelt sindsdien een belangrijke rol in de activiteiten van AR Plant. Vanaf het begin stond kennisdeling en samenwerking centraal, met als doel fruittelers niet alleen te voorzien van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen, maar ook te ondersteunen met innovatie en marktontwikkeling. Ook werd stilgestaan bij de succesvolle samenwerking met Van Doorn Houten. De overname van P.G. Kusters werd besproken als een belangrijke stap naar verdere groei.

Afscheid Antonie de Kruijff

Ter gelegenheid van zijn prepensioen werd fruitteeltvoorlichter Antonie de Kruijff toegesproken door Richard ter Beek. Richard sprak zijn grote waardering uit voor de inzet en toewijding van Antonie, die ruim 35 jaar een gezichtsbepalende rol in de sector heeft gespeeld. Hij prees zijn kennis, gedrevenheid en oog voor detail, en noemde Antonie een inspiratie voor collega’s en klanten. Als leider wist hij niet alleen richting te geven aan AR Plant, maar ook bij te dragen aan de ontwikkeling van de Nederlandse fruitteeltsector. Met een warm applaus en mooie woorden werd Antonie bedankt voor zijn jarenlange bijdrage. AR Plant en de sector wensen hem een welverdiend pensioen toe!

Inspiratie door Michael Kortekaas – Van druk naar werkgeluk

Michael sloot de dag af met een inspirerende lezing over mentale kracht. In een wereld waar prestatiedruk en afleiding de boventoon voeren, is het cruciaal om bewust te kiezen voor focus en werkgeluk.

Belangrijke inzichten:

  • Train je brein door focusoefeningen.
  • Leren van topsporters – Rust is net zo belangrijk als inspanning.
  • Actie is de sleutel – Doen is de ‘magic bullet’ om vooruit te komen.

Hij sloot af met een krachtige boodschap: "Je wordt goed in de dingen die je doet. Dus richt je op wat je wilt verbeteren en ga aan de slag!"

Met deze inspirerende woorden en een wens voor een goed groeiseizoen sloten we de ondernemersdag fruitteelt 2025 af.