De Nederlandse veehouderij is in 2023 en 2024 hard geconfronteerd met de ernstige gevolgen van het blauwtongvirus. Wat is de verwachting voor komend jaar en wat kunnen melkveehouders doen om schade te beperken? Dierenarts Bert van Niejenhuis van Dierenartsengroep Rivierenland in Culemborg is duidelijk in zijn advies: enten.
De afgelopen jaren zag Van Niejenhuis bij het melkvee in zijn praktijk veel ellende door blauwtong: “Blaren op spenen, kapotte neuzen en wondjes in de bek, koorts, klauwproblemen, een forse daling van de melkproductie, verhoogd aantal verwerpers en de geboorte van afwijkende kalveren. Op dit moment zien we bij het herstellende melkvee nog vooral klauwproblemen als gevolg van de virusinfectie. De economische schade is groot. En ik verwacht dit jaar dezelfde problemen.”
Daarom is het op dit moment, nu de knutten nog niet actief zijn, belangrijk om te enten voor een zekere bescherming tegen het blauwtongvirus. “Op bedrijven waar geënt was, waren de symptomen duidelijk veel milder dan op bedrijven waar niet was geënt”, benadrukt Van Niejenhuis. Enten kan al vanaf één maand leeftijd. Het advies is twee keer enten met een tussentijd van 21 dagen. Drie weken na de tweede enting zijn de dieren optimaal beschermd. Tweede helft mei worden de knutten actief en kunnen infecties plaatsvinden. De entingen moeten ruim daarvoor zijn afgerond. Alternatieven om schade te voorkomen zijn er amper. “Knutten houden niet van wind. Zorg daarom voor flinke luchtcirculatie in de stal. Ook kan het gebruik van een insecticide met als werkzame stof deltamethrin het aantal knuttensteken en daarmee de kans op een blauwtonginfectie verminderen.”
Vaccins
Er zijn op dit moment drie merken vaccins op de markt. De praktijk van Van Niejenhuis maakt vooral gebruik van Bultavo 3. Hoewel het in Nederland niet wetenschappelijk is onderbouwd, heeft hij de indruk dat dit vaccin een iets betere bescherming biedt dan de andere twee, Syvazul BTV3 en Bluevac-3. Tussen bedrijven in zijn praktijk zag Niejenhuis grote verschillen in de gevolgen van een blauwtonginfectie. “We weten nog heel weinig over deze ziekte. Deze verschillen zijn voor ons niet helemaal verklaarbaar. De algehele weerstand, dus de afwezigheid van andere ziektes, wormen, en dergelijke, lijkt van belang te zijn voor het verschil in ernst van het ziektebeeld. Wel is bekend dat koeien enkele duizenden keren per dag door knutten gestoken kunnen worden. De besmettingsgraad van deze knutten kan verschil maken, net als de hoeveelheid virusdeeltjes die ze met elke prik overbrengen. Deze verschillen zorgen voor variatie in het aantal virusdeeltjes dat in de koe terechtkomt. We zien in gevoeligheid overigens geen verschil tussen koeienrassen.”
Antistoffen
Ook wanneer er vorig jaar veel blauwtongproblemen waren, adviseert Niejenhuis om dit jaar te enten. “Je weet niet of alle dieren met het virus in aanraking zijn geweest en evenmin of ze voldoende antistoffen hebben opgebouwd. We weten ook niet hoe lang de antistoffen bescherming bieden. Daarom moeten we met elkaar streven naar massa-immuniteit. Als iedereen zijn koeien vaccineert, is het waarschijnlijk dat er volgend jaar veel minder virus zal zijn. In 2008 is massaal tegen blauwtong geënt, waarna de ziekte jarenlang is weggebleven. Laten we hopen dat we dat met elkaar opnieuw kunnen realiseren.”
Meer info?
Heb je nog vragen over blauwtong bij herkauwers? Neem dan contact op met onze specialist schapen Vincent Leemreize, 06-82565343 of een van de rundveespecialisten. Een bestelling plaatsen kan gemakkelijk via de ARwebshop, Mijn AR of geef je bestelling door aan onze klantenservice via klantenservice@argroep.nl of 0317-499510.
