De specialisten jongvee bij AR, Dirk Italiaander en Arjan Blom zien dat de jeugdgroei vaak onvoldoende benut wordt. Dirk: “Dat is eigenlijk zonde, een goede jeugdgroei is essentieel voor een kalf om uit te groeien tot een gezonde hoogproductieve melkkoe. De grootste kansen in de jongveeopfok liggen dan ook vaak in het beter benutten van die jeugdgroei. Dat dit niet voldoende gebeurt komt vaak doordat de melkgift en het krachtvoer beperkt worden.“
Belang droogstandsrantsoen
Een goede jeugdgroei begint al in de droogstand van het moederdier. Het droogstandsrantsoen is namelijk van grote invloed op de biestkwaliteit. Het is noodzakelijk dat een droogstaande koe meer dan 12 kg droge stof per dag opneemt. Een goede graadmeter hiervoor is de pensvulling. Een droge koe moet de hele dag door een gevulde pens hebben (pensscore >4). “Een goede voeropname in de droogstand zorgt niet alleen voor een betere biestkwaliteit”, vertelt Dirk. “Het is ook essentieel voor de start van een nieuwmelkte koe. Bovendien zal de koe in de daaropvolgende lactatie ook meer droge stof opnemen.”
Voeropname tijdens droogstand stimuleren
Voor een goede opname van het droogstandsrantsoen is de smakelijkheid (de aanwezigheid van suikers) essentieel. Hiervoor zijn de Droogstandsmix Maxima en Droogstandsmix Gezondheid Ultra ontwikkeld. Voor een goede biestkwaliteit zijn FEB (penseiwit) en SFRE (snel fermenteerbaar ruw eiwit) in combinatie met voldoende snijmais en mineralen onmisbaar in het droogstandsrantsoen. Bij het begin van de droogstand is het streven een rantsoen met tussen de 800 en 850 VEM en 12 tot 14% ruw eiwit per kg DS. Richting het einde van de droogstand moet het energieniveau verhoogd worden naar 900 VEM per kg DS. Dit kan in de vorm van een droogstandsbrok die vanaf drie weken voor het afkalven gevoerd wordt. Let ook op dat er voldoende mineralen worden gevoerd. Mineralen zorgen voor de juiste anionische zouten en ondersteunen de weerstand en gezondheid van zowel moederdier als kalf.
Factoren droogstand |
Voorwaarden |
Drogestof-opname |
>12 kg DS |
Pensvulling |
Minimaal 4 (schaal 1 t/m 5) |
Mestconsistentie |
4 (schaal 1 t/m 5) |
Haarkleed |
Glanzend |
Ruw eiwit |
12-14% |
Inzet Droogstandsmix Maxima of Gezondheid Ultra |
Voldoende FEB (penseiwit) en SFRE (snel fermenteerbaar ruw eiwit) |
FOS |
Inzet snijmais/gerst/tarwe |
Suiker (smakelijkheid) |
Inzet 0,5-1 kg Snoepsiroop dier/dag |
Droogstandsbrok (Afkalf Impulsbrok Maxima, Droogstandsbrok Compleet, Droogstandsbrok Uniek) |
1-2,5 kg drie weken voor afkalven |
Biestkwaliteit |
Brix-waarde >23 en tussen 4 en 8 liter biest |
Na de geboorte
Wanneer het kalf eenmaal geboren is, is warmte essentieel voor een goede start. Dirk: “Zorg ervoor dat de kalveren dik zijn ingestrooid en tochtvrij liggen. Als het kalf ligt dan moet het dier echt in een nestje van stro liggen.” Wanneer het kalf na de geboorte nog nat is kun je er een warmtelamp boven hangen, zodat het kalf snel droog is en geen warmte (en daarmee energie) verliest. Zorg er ook voor dat het kalf altijd droog ligt. Een natte ondergrond is voor jonge kalveren funest. Naast het goed instrooien van de hokken is het ook alweer tijd voor kalverdekjes. Dit dekje kun je opdoen als het kalf droog is en kan enkele weken (maximaal 4 à 5 weken) opblijven. Zelf doe je met dit weer ook graag een trui aan! Houd de kalveren na het spenen nog een aantal weken in de strohokken. Zo blijven de overgangen zo klein mogelijk en worden stress en groeiverlies beperkt.